Rome: van musea tot street art en alles ertussenin
Door: Danielle
Blijf op de hoogte en volg Danielle
24 Juni 2017 | Italië, Rome
Dag 3 hakt erin! Ik ben ’s ochtends al op tijd op pad richting het GNAM, La Galleria Nazionale d’Arte Moderna di Roma. Ze gaan namelijk lekker vroeg open: om 08.30 uur al.
Ik zal jullie niet vermoeien met hoe ik twee routes door elkaar gooi, van alles verkeerd doe en meteen al achterloop op planning.
Het museum dus! De vaste collectie heeft volgens mij voldoende werken om mij tevreden te stellen. En dat blijkt te kloppen. Het eerste half uur ben ik in mijn eentje in het enorme gebouw. Zelfs de suppoosten zitten niet op hun plek en laten me vrij ronddolen. Ik ontdek er een aantal nieuwe artiesten (Balla en Capogrossi) en tref een aantal oudere bekenden uit Italië (Manzoni). Maar er zijn ook de usual suspects van mijn favorietenlijstje, anders was ik hier natuurlijk niet. Er hangt een Van Gogh, een Klimt, een Degas, er hangt een Modigliani, een Monet, twee Cy Twombly’s, een Klein en een Mondriaan. Onder andere natuurlijk, er is zoveel meer. Er staan sculpturen van Moore, Arp en Giacometti en heel veel andere en oudere. Sculpturen van kalk staan zelfs op een hoop op een enorme tafel, met kaartjes aan een touwtje er omheen.
Er hangen werken die op het randje van mijn interesse zitten: Kadinsky, Miro enzovoorts. Maar ik ben vooral heel blij met een Kees van Dongen, een Dubuffet, zowaar een Pollock en een werk van Warhol waarvan ik nooit gedacht zou hebben dat het een Warhol was. Maar er zijn ook foto’s van Man Ray en Jeff Wall, een schilderij van Rodin, een mooi naakt van De Chirico (die ik tot voor kort alleen kende van enge surrealistische werken). Al met al een bezoekje waard!
Vervolgens was het het handigst om het park van Villa Borghese over te steken. De enorm hoge trappen tegenover het museum op, waar ’t onkruid decimeters hoog en verdord op stond, tussen kapot glas en peuken. Dat verwachtte ik niet, na een metro en twee trams naar deze uithoek te hebben genomen.
Bij de bushalte laat ik een Italiaans-Duits toeristenechtpaar de werking van Google Maps zien. Ze zijn verbaasd, hahaha. Met de bus ga ik naar ’t Piazza Venezia, om vervolgens hopeloos te verdwalen. De bètaversie van Google Maps was zo bèta dat ik er geen drol aan had. Zwetend en puffend ging ik van kastje naar muur en van muur naar kastje. Totdat ik een oudere heer vond die me de goede kant op wees: achter het Piazza Navona. En al met al pak je dan al zoveel moois mee, dat je niet geïrriteerd kunt blijven door je eigen gebrek aan richtingsgevoel. Net buiten het Piazza Venezia liggen oude opgravingen, midden in de stad en de drukke omgeving. Mooie witte bouwwerken torenen over grote pleinen. Standbeelden zijn er bijna meer dan toeristen, haha. En dat wil wat zeggen. Het is hier overal prachtig, of vervallen, maar zelfs dat heeft zijn charme. Als ik nog steeds het museum niet kan vinden, loop ik ten einde raad een duur hotel in en voila, één zijstraat en vier steegjes verder sta ik voor de uitgang van het Chiostro del Bramanta, waar de expositie van Jean-Michel Basquiat plaats heeft. Het is er zalig koel. Als ik weer naar buiten kom, zie k dat ik niet had mogen fotograferen, maar ik heb praktisch elk werk gefotografeerd en niemand zei er binnen wat van. Oeps!
De collectie is indrukwekkend, vooral vanwege het feit dat de werken zo anders zijn dan in de andere expo waar ik een maand of drie geleden in Milaan was. Eenvoudiger, puurder, basaler. Een heel nieuw aspect dus. En eentje waar vooral ook het niet-begrepen-worden en een bepaalde leegte uit straalt. Maar misschien interpreteer ik nu teveel, haha. Mijn dag kan in ieder geval niet meer stuk, na deze twee musea en deze expo in het bijzonder. En dan heb ik het nog niet eens over hoe mooi het klooster is, waarin het museum gevestigd is.
En dan is er geen ontkomen meer aan: naar buiten, weer de hitte in. In de zon lopen is geen optie, dus ik duik van schaduw naar schaduw, terwijl het zweet in straaltjes van mijn rug loopt. Blegh!
Ik pak de bus naar de Mercato Testaccio, weer een andere buitenwijk van Rome. Brede straten, lanen bijna, meer bomen, nog steeds even drukkend warm. Het is een wandel, naar de markt. En als ik er aankom, is ’t ook nog eens teleurstellend. Ik verwachtte bij een farmers market iets authentiekers, of juist iets hips. Het is geen van beide: het is gewoon een doorsnee markt binnen. De omgeving daarentegen is best interessant. Ik spot een enorme mural van een vos ofzo. En een aantal oude gebouwen die aandoen als legerbarakken (maar dat vast niet zijn). Het is inmiddels way past lunch time, dus als ik uitnodigend wordt toegesproken bij een restaurant dat én bio én nog wat en nog wat verantwoords is én een brunch buffet van de alternatieve soort heeft, ben ik verkocht. Met een vies drankje (Chinotto Neri) en zalig eten breng ik buiten in de schaduw de lunch door. De salades zijn zalig, de hummus met basilicum bijzonder lekker, een hartige taart van artisjok en een bijzonder goede aardappelgratin. Oh, en een rode pasta met zachte romige buffelmozzarella. Als toetje zijn er triple chocolate taart, zo zwaar dat een vierkante cm volstaat en een frisse, warme appelcrumble. Het eten is hier zo goed, daar zou ik wel aan kunnen wennen.
In de straat terug naar de bushalte spot ik street art. Het blijkt de binnenplaats van een lagere school te zijn waar ik even mag kijken. Ligt het aan mij of zijn psychedische paddestoelen op een muur van een lagere school not the best of ideas? Maar de realistische schilderingen van kinderen zijn wel aardig!
De dag is nog lang niet voorbij, hoewel mijn energieniveau onder nul is beland. Dus pak ik de bus naar Trastavere (met dank aan collega Monique voor de uitspraak, haha). Zonder enig plan rondlopen is ’t enige wat ik kan opbrengen. En ’t is gaaf! Harstikke leuk, deze wijk. Overal zitten leuke tentjes, de gebouwen zijn mooi, er zijn plekken met veel interessante street art, in tegenstelling tot de gevelvervuiling die heel Rome teisters in lelijke tags en andere viezigheid. Veel van de street art is sticker art, dat is wel opvallend… Ik hoor een Nederlander enthousiast aan zijn vriendin vragen om ‘m voor een volle muur te fotograferen. Zij denkt hoorbaar: voor die meuk? Maar doet braaf wat hij vraagt.
Met mijn energieniveau onder nul en mijn temperatuur op gevaarlijke hoogten plof ik neer op een terrasje waar ik én een fles water én een cola bestel. Ik heb ’t nodig. Mooi mensen kijken vanaf een fijn terrasje. Mooie gebouwen om je heen, wat wil een mens nog meer.
Maar ook daar moet ik natuurlijk een keer weg. Even naar de kamer om bij te komen.
Na een uurtje ofzo in de koele frisse kamer, om zeven uur, ga ik weer op pad. Lopend naar Porta Maggiore. Boven mijn hoofd een enorme galerij waar zoveel Afrikanen staan dat je je in Afrika waant. Ik ben niet omhoog gelopen maar van wat ik zo half en half zie kun je er allerlei meuk kopen. Het viel me trouwens op dat er Venetië jaren terug zoveel Roma waren (gebaseerd op kledingstijl, taal etc.), terwijl ik er hier geen heb gezien, op één echtpaar na. Wat je wel veel ziet zijn mensen van het Indiaas subcontinent: Indiaas, Pakistaans, Bangladeshi. Dat vond ik verrassend. Wel jammer dat ik ergens Palak Paneer wilde gaan eten maar dat ze dat nou net niet hadden, hahaha.
Maar goed, eerst dus langs het spoor van Termini richting de oude poorten van Maggiore. Wederom niet de beste buurt natuurlijk. Als ik vier street art stukken zie, begint een oude man tegen me te praten, en verhip, non-verbaal maakt ie duidelijk dat hij op een van die werken is afgebeeld. De gelijkenis is bijzonder. Zelfde pretogen!
De poorten staan er rond dit plein in soorten en maten. Ik geloof de jaargetallen wel, zonder me erin te verdiepen. Ze zijn gewoon mooi (en minder mooi). Een paar overjarige trams rijden er piepend en krakend rond.
Onder ’t spoor door, ga ik naar de andere kant van Termini, zeg maar. Het is er gezellig druk met uitgaansleven al. Groepjes jongelui hangen rond. Ik duik de gribusstraatjes erachter in. Op zoek naar die mooie street art werken die er zouden moeten zijn. Ik zie in eerste instantie niets. Het is een lelijk, vervallen, oud industrieel gebied tegen een vervallen woonwijk aan. Op een binnenplaats bij een loods, waar een alternatieve bar of zoiets zit, zie ik een mooi werk. Ik kan er zo rondwandelen, niemand die opkijkt. De lelijke muren om loodsen en werkplaatsen heen leveren verrassend veel bijzonders op. Ondanks de gribus voelt het hier gewoon veilig en ik vermaak me opperbest. Hier en daar krijg ik hooguit een verbaasde blik als ik foto's maak. Ook hier hebben de lelijke graffiti tags namelijk de overhand. Blegh! Als afsluiter zie ik bij een oude tweedehandstroephal een paar mooie portretten. En dan is ’t tijd om terug te gaan richting Mercato Centrale. Bij de onderdoorgang van de trein zie ik ineens nog wat mooie of grappige dingen die ik vanuit de andere kant komend gemist heb. Verrassend waar je oog wel op valt en waarop niet…
Ook mijn ‘street art missie’ is weer geslaagd, al had ik naar Ostiense gemoeten voor ’t echt mooie werk. Dat was alleen niet haalbaar, tijd blijft beperkt natuurlijk.
In het Mercato Centrale ga ik allereerst voor een drankje (ginger ale) en drie lekkere, vlezige Gillardeau-oesters. Heel basic, met alleen wat fris citroensap. Omdat je hier je maaltijden bij elkaar sprokkelt bij de verschillende counters, was de volgende stop (hoe origineel) de counter met artisjokken. Dit keer neem ik er eentje alla romana (en krijg er twee, zomaar) en lauwwarme aardappelsalade van aardappel met artisjok én een gemengde champigonsalade. Veel te veel, met ogen groter dan mijn maag.
Na dit culinaire feestje heb ik een kort nachtie in het voouitzicht: nog voor 7 uur vliegen we!
Terug op Dusseldorf Weeze word ik even onaangemaam verrast: de accu van mijn auto maakt alleen een brommend geluid maar doet niets. Eerst is er niemand te bekennen. Een sjieke Nederlandse wil me helpen maar haar enorme auto is elektrisch en we kunnen geen accu vinden.
Dan komt er een Duitse man met auto vol oma en kinderen. Met mijn eigen startkabels doet de accu het binnen 5 seconden weer. Lang leve de Action met startkabels voor 5 euro, hahaha. En wat een enorme domper had kunnen zijn blijkt uiteindelijk maar een kwartiertje vertraging dankzij allerlei behulpzame mensen! Een mooie afsluiting van een enorme power trip naar Italië dus
Ik zal jullie niet vermoeien met hoe ik twee routes door elkaar gooi, van alles verkeerd doe en meteen al achterloop op planning.
Het museum dus! De vaste collectie heeft volgens mij voldoende werken om mij tevreden te stellen. En dat blijkt te kloppen. Het eerste half uur ben ik in mijn eentje in het enorme gebouw. Zelfs de suppoosten zitten niet op hun plek en laten me vrij ronddolen. Ik ontdek er een aantal nieuwe artiesten (Balla en Capogrossi) en tref een aantal oudere bekenden uit Italië (Manzoni). Maar er zijn ook de usual suspects van mijn favorietenlijstje, anders was ik hier natuurlijk niet. Er hangt een Van Gogh, een Klimt, een Degas, er hangt een Modigliani, een Monet, twee Cy Twombly’s, een Klein en een Mondriaan. Onder andere natuurlijk, er is zoveel meer. Er staan sculpturen van Moore, Arp en Giacometti en heel veel andere en oudere. Sculpturen van kalk staan zelfs op een hoop op een enorme tafel, met kaartjes aan een touwtje er omheen.
Er hangen werken die op het randje van mijn interesse zitten: Kadinsky, Miro enzovoorts. Maar ik ben vooral heel blij met een Kees van Dongen, een Dubuffet, zowaar een Pollock en een werk van Warhol waarvan ik nooit gedacht zou hebben dat het een Warhol was. Maar er zijn ook foto’s van Man Ray en Jeff Wall, een schilderij van Rodin, een mooi naakt van De Chirico (die ik tot voor kort alleen kende van enge surrealistische werken). Al met al een bezoekje waard!
Vervolgens was het het handigst om het park van Villa Borghese over te steken. De enorm hoge trappen tegenover het museum op, waar ’t onkruid decimeters hoog en verdord op stond, tussen kapot glas en peuken. Dat verwachtte ik niet, na een metro en twee trams naar deze uithoek te hebben genomen.
Bij de bushalte laat ik een Italiaans-Duits toeristenechtpaar de werking van Google Maps zien. Ze zijn verbaasd, hahaha. Met de bus ga ik naar ’t Piazza Venezia, om vervolgens hopeloos te verdwalen. De bètaversie van Google Maps was zo bèta dat ik er geen drol aan had. Zwetend en puffend ging ik van kastje naar muur en van muur naar kastje. Totdat ik een oudere heer vond die me de goede kant op wees: achter het Piazza Navona. En al met al pak je dan al zoveel moois mee, dat je niet geïrriteerd kunt blijven door je eigen gebrek aan richtingsgevoel. Net buiten het Piazza Venezia liggen oude opgravingen, midden in de stad en de drukke omgeving. Mooie witte bouwwerken torenen over grote pleinen. Standbeelden zijn er bijna meer dan toeristen, haha. En dat wil wat zeggen. Het is hier overal prachtig, of vervallen, maar zelfs dat heeft zijn charme. Als ik nog steeds het museum niet kan vinden, loop ik ten einde raad een duur hotel in en voila, één zijstraat en vier steegjes verder sta ik voor de uitgang van het Chiostro del Bramanta, waar de expositie van Jean-Michel Basquiat plaats heeft. Het is er zalig koel. Als ik weer naar buiten kom, zie k dat ik niet had mogen fotograferen, maar ik heb praktisch elk werk gefotografeerd en niemand zei er binnen wat van. Oeps!
De collectie is indrukwekkend, vooral vanwege het feit dat de werken zo anders zijn dan in de andere expo waar ik een maand of drie geleden in Milaan was. Eenvoudiger, puurder, basaler. Een heel nieuw aspect dus. En eentje waar vooral ook het niet-begrepen-worden en een bepaalde leegte uit straalt. Maar misschien interpreteer ik nu teveel, haha. Mijn dag kan in ieder geval niet meer stuk, na deze twee musea en deze expo in het bijzonder. En dan heb ik het nog niet eens over hoe mooi het klooster is, waarin het museum gevestigd is.
En dan is er geen ontkomen meer aan: naar buiten, weer de hitte in. In de zon lopen is geen optie, dus ik duik van schaduw naar schaduw, terwijl het zweet in straaltjes van mijn rug loopt. Blegh!
Ik pak de bus naar de Mercato Testaccio, weer een andere buitenwijk van Rome. Brede straten, lanen bijna, meer bomen, nog steeds even drukkend warm. Het is een wandel, naar de markt. En als ik er aankom, is ’t ook nog eens teleurstellend. Ik verwachtte bij een farmers market iets authentiekers, of juist iets hips. Het is geen van beide: het is gewoon een doorsnee markt binnen. De omgeving daarentegen is best interessant. Ik spot een enorme mural van een vos ofzo. En een aantal oude gebouwen die aandoen als legerbarakken (maar dat vast niet zijn). Het is inmiddels way past lunch time, dus als ik uitnodigend wordt toegesproken bij een restaurant dat én bio én nog wat en nog wat verantwoords is én een brunch buffet van de alternatieve soort heeft, ben ik verkocht. Met een vies drankje (Chinotto Neri) en zalig eten breng ik buiten in de schaduw de lunch door. De salades zijn zalig, de hummus met basilicum bijzonder lekker, een hartige taart van artisjok en een bijzonder goede aardappelgratin. Oh, en een rode pasta met zachte romige buffelmozzarella. Als toetje zijn er triple chocolate taart, zo zwaar dat een vierkante cm volstaat en een frisse, warme appelcrumble. Het eten is hier zo goed, daar zou ik wel aan kunnen wennen.
In de straat terug naar de bushalte spot ik street art. Het blijkt de binnenplaats van een lagere school te zijn waar ik even mag kijken. Ligt het aan mij of zijn psychedische paddestoelen op een muur van een lagere school not the best of ideas? Maar de realistische schilderingen van kinderen zijn wel aardig!
De dag is nog lang niet voorbij, hoewel mijn energieniveau onder nul is beland. Dus pak ik de bus naar Trastavere (met dank aan collega Monique voor de uitspraak, haha). Zonder enig plan rondlopen is ’t enige wat ik kan opbrengen. En ’t is gaaf! Harstikke leuk, deze wijk. Overal zitten leuke tentjes, de gebouwen zijn mooi, er zijn plekken met veel interessante street art, in tegenstelling tot de gevelvervuiling die heel Rome teisters in lelijke tags en andere viezigheid. Veel van de street art is sticker art, dat is wel opvallend… Ik hoor een Nederlander enthousiast aan zijn vriendin vragen om ‘m voor een volle muur te fotograferen. Zij denkt hoorbaar: voor die meuk? Maar doet braaf wat hij vraagt.
Met mijn energieniveau onder nul en mijn temperatuur op gevaarlijke hoogten plof ik neer op een terrasje waar ik én een fles water én een cola bestel. Ik heb ’t nodig. Mooi mensen kijken vanaf een fijn terrasje. Mooie gebouwen om je heen, wat wil een mens nog meer.
Maar ook daar moet ik natuurlijk een keer weg. Even naar de kamer om bij te komen.
Na een uurtje ofzo in de koele frisse kamer, om zeven uur, ga ik weer op pad. Lopend naar Porta Maggiore. Boven mijn hoofd een enorme galerij waar zoveel Afrikanen staan dat je je in Afrika waant. Ik ben niet omhoog gelopen maar van wat ik zo half en half zie kun je er allerlei meuk kopen. Het viel me trouwens op dat er Venetië jaren terug zoveel Roma waren (gebaseerd op kledingstijl, taal etc.), terwijl ik er hier geen heb gezien, op één echtpaar na. Wat je wel veel ziet zijn mensen van het Indiaas subcontinent: Indiaas, Pakistaans, Bangladeshi. Dat vond ik verrassend. Wel jammer dat ik ergens Palak Paneer wilde gaan eten maar dat ze dat nou net niet hadden, hahaha.
Maar goed, eerst dus langs het spoor van Termini richting de oude poorten van Maggiore. Wederom niet de beste buurt natuurlijk. Als ik vier street art stukken zie, begint een oude man tegen me te praten, en verhip, non-verbaal maakt ie duidelijk dat hij op een van die werken is afgebeeld. De gelijkenis is bijzonder. Zelfde pretogen!
De poorten staan er rond dit plein in soorten en maten. Ik geloof de jaargetallen wel, zonder me erin te verdiepen. Ze zijn gewoon mooi (en minder mooi). Een paar overjarige trams rijden er piepend en krakend rond.
Onder ’t spoor door, ga ik naar de andere kant van Termini, zeg maar. Het is er gezellig druk met uitgaansleven al. Groepjes jongelui hangen rond. Ik duik de gribusstraatjes erachter in. Op zoek naar die mooie street art werken die er zouden moeten zijn. Ik zie in eerste instantie niets. Het is een lelijk, vervallen, oud industrieel gebied tegen een vervallen woonwijk aan. Op een binnenplaats bij een loods, waar een alternatieve bar of zoiets zit, zie ik een mooi werk. Ik kan er zo rondwandelen, niemand die opkijkt. De lelijke muren om loodsen en werkplaatsen heen leveren verrassend veel bijzonders op. Ondanks de gribus voelt het hier gewoon veilig en ik vermaak me opperbest. Hier en daar krijg ik hooguit een verbaasde blik als ik foto's maak. Ook hier hebben de lelijke graffiti tags namelijk de overhand. Blegh! Als afsluiter zie ik bij een oude tweedehandstroephal een paar mooie portretten. En dan is ’t tijd om terug te gaan richting Mercato Centrale. Bij de onderdoorgang van de trein zie ik ineens nog wat mooie of grappige dingen die ik vanuit de andere kant komend gemist heb. Verrassend waar je oog wel op valt en waarop niet…
Ook mijn ‘street art missie’ is weer geslaagd, al had ik naar Ostiense gemoeten voor ’t echt mooie werk. Dat was alleen niet haalbaar, tijd blijft beperkt natuurlijk.
In het Mercato Centrale ga ik allereerst voor een drankje (ginger ale) en drie lekkere, vlezige Gillardeau-oesters. Heel basic, met alleen wat fris citroensap. Omdat je hier je maaltijden bij elkaar sprokkelt bij de verschillende counters, was de volgende stop (hoe origineel) de counter met artisjokken. Dit keer neem ik er eentje alla romana (en krijg er twee, zomaar) en lauwwarme aardappelsalade van aardappel met artisjok én een gemengde champigonsalade. Veel te veel, met ogen groter dan mijn maag.
Na dit culinaire feestje heb ik een kort nachtie in het voouitzicht: nog voor 7 uur vliegen we!
Terug op Dusseldorf Weeze word ik even onaangemaam verrast: de accu van mijn auto maakt alleen een brommend geluid maar doet niets. Eerst is er niemand te bekennen. Een sjieke Nederlandse wil me helpen maar haar enorme auto is elektrisch en we kunnen geen accu vinden.
Dan komt er een Duitse man met auto vol oma en kinderen. Met mijn eigen startkabels doet de accu het binnen 5 seconden weer. Lang leve de Action met startkabels voor 5 euro, hahaha. En wat een enorme domper had kunnen zijn blijkt uiteindelijk maar een kwartiertje vertraging dankzij allerlei behulpzame mensen! Een mooie afsluiting van een enorme power trip naar Italië dus
Reageer op dit reisverslag
Je kunt nu ook Smileys gebruiken. Via de toolbar, toetsenbord of door eerst : te typen en dan een woord bijvoorbeeld :smiley
