De enclave Nakhchivan

Net op tijd zie ik bij het instappen van de trein dat je ticket én paspoort in de aanslag moet hebben. Achter me drommen mensen, beschaafd drommen, dat wel. Alweer praten ze Russisch tegen me en als ik het niet versta wappert de conductrice me richting stoel 20E. Lekker aan het raam. Voor 7.50 euro bijna 4 uur in een schone (schone!!!) trein.

Na een hobbelige start van dingen die tegen zaten en positieve draaien zat ik toch nog snel in het reisritme. Gedag zeggen bij mijn ouders en op het station ontdekken dat ik daar de telefoon op tafel heb laten liggen. De 84-jarige vriend van mijn vader die al bij het hek staat zodat ik het pad niet af hoef te rijden. Op Schiphol ontdekken dat er meer dan een uur vertraging is (shit, haal ik de overstap naar Nakhchivan dan wel) maar toch de krappe overstap halen en ook daar een uur vertraging. Een lege stoel bij drie-op-een-rij op de eerste poot naar Athene en 3 uur kunnen liggen op 3 stoelen op de tweede poot van Athene naar Bakoe. Zalig, want dit zijn ook mijn enige uurtjes slaap deze nacht.

De overstap van Heydar Aliyev international naar domestic midden in de nacht en een geldautomaat die mijn bankpas weigert 'op last van mijn bank' en dan zonder geld staan want bij domestic is er geen wisselkantoor. Een flesje water van een euro kunnen betalen met de visakaart. Het zijn de kleine dingen waar ik blij van word.

De enige niet Azerbeidzjaan in het vliegtuig. Netjes om 8.20 land ik in de Azerbeidzjaanse enclave Nakhchivan. Het is gescheiden van Nagorno-Karabagh door Armenië en grenst aan de zuidkant aan Iran. Veel toerisme kent Nakhchivan niet. En nu ik er ben zie ik letterlijk 1 reiziger en een misschien-reiziger in de twee volle dagen dat ik er ben.

De regio is niet populair bij bewoners van Bakoe. Veel ongeloof, dat ik uitgerekend daar naartoe ging, bij de stadse Baku-naren.

Maar... ik geniet vanaf de eerste minuut. Grote lege boulevards met 6 banen, stralende zon, besneeuwde toppen en gespleten bergtoppen rondom. De eerste indruk voelt als Fergana in Oezbekistan: verlaten oostblokvibes in de zon. Maar Nakhchivan regio en stad blijven verrassen. De mensen benaderen me voorzichtig en ik schud telkens zo snel mogelijk de aanname van 'Russisch' af. In een tijd van de Oekraïene-oorlog en de backup van Rusland aan Armenië in de strijd om Nagorno Karabagh wil ik dat stempel niet hebben.

Het plaatst mensen wel voor een dilemma. Hoe praten we nu met haar? De oude generatie doet het old school met vriendelijk lachen, handgebaren en gewoon in Azeri tegen me praten. De jongere pakt gewoon Google Translate erbij. En dan raakt er ook nog voldoende 'lost in translation'.

Op mijn eerste ochtend ga ik lopend op pad naar de lokkende groene koepels van wat later de gloednieuwe Hayder Aliyev moskee blijkt te zijn. Steriel maar mooi, en uitkijkend op een wat rommelig lager liggend terrein Het ligt naast een historisch complex (Naxçıvan Qala Tarix Memarlıq Abidəsi) met dikke muren waar de kleine puntige tombe van Noah ligt, met mozaïek en gele steen, en tuinen vol met bloeiende rozen en vrouwen die de tuin doen. Ik dool er lekker rond, als enige bezoeker. Dat wordt een thema, deze twee dagen, haha.

Achter het complex ga ik naar beneden, waar ik een markt zoek maar in een woonwijk terecht kom. Hier oefen ik mijn Turks/Azeri met twee vrouwen die me met handgebaren duidelijk maken dat de markt nog flink veel verderop ligt. De heuvel op. En het is warm! Ik hoor de woorden (hava) yollari en turis. En daar moeten ze samen hard om lachen.

Overal liggen bloemperken en parken. Wat een fijne omgeving. En opeens sta ik bij het Mömüne Khatun Mausoleum. Een prachtige toren waar een groep Azerbeidzjani toeristen rondloopt. Maar 2 minten later heb ik dit prachtige monument weer voor mezelf. Ik maak veel te veel foto's.

Na een kop thee, cheesecake en toiletstop kom ik bij de markt. Wat geweldig. In een smalle strook, trapje op en af, ligt naast een parkeerplaats ligt een geweldige boerenmarkt. Vol aubergines, granaatappels natuurlijk, kweeperen,kruiden in soorten en maten en emmers en zakken vol huisgemaakte kazen. En dikke tomaten met hier en daar een vlekje of groene plek, die bij ons als heirloom of heritage tomaten verkocht worden maar hier gewoon tomaat zijn. Veel vrouwen proberen me in het Russisch te verleiden iets te kopen. De oude vrouwen met hoofddoek en een glimp van gouden tand. Overal mag ik foto's maken van groente en fruit. Twee mannen willen erbij op de foto en met een kaki en granaatappel kado ga ik verder. Op de grote parkeerplaats staat het vol oude Lada's met kofferbak of dak vol groente. Eentje vol met kaalgeplukte levende kippen zelfs. Zalig, dit vind ik zo leuk!!!

Ik ga verder richting centrum, er is verrassend veel te zien. Hoge statige gebouwen, oude metalen koepels die glanzen in de hete zon.mannen zitten in groepjes bij theehuizen.

Eten bij 'goed restaurant' Tabriz valt tegen. De grill is kapot dus wordt het een linzensoepje. Mwah.

Ik pak een taxi naar mijn hotel. Het is een groot log gebouw met wat vergane glorie. Oostblokvibes weer, of voor mijn gevoel tenminste. Maar schoon, een balzaal en vriendelijk personeel met Translate.

Terug de stad in. Een museum vol Hayder Aliyev-verheerlijking. Ik ren er nog net niet doorheen, met achter me aan een jong meisje dat flarden info spuit die aan mij niet besteed zijn. Achter mij gaat de dikke deur weer dicht. Note to self: wat er gesloten uitziet is dat vaak niet. Op het plein schiet ik nog foto's en zie ik de misschien-reiziger.

Ik ga, normen hier ten spijt, op een terrasje zitten naast een historisch gebouw met gouden koepels. De mannen van vanochtend zijn grotendeels weg. Voor 2 manat, ook wel AZN en ongeveer 1.10 euro, krijg ik een pot thee waar wel 20 kopjes uitkunnen. Lekker even rondkijken en adempauze. En dan hop, wandelen weer. Bij een soort snackrestaurant eet ik mijn eerste en zeker niet laatste adanakebab. Het zenuwachtig rondrennende meisje checkt nog even: 'hot'. Ik steek mijn duim maar op. Cacik en brood erbij. Zalig.

Op weg naar 'huis' knapt een band van mijn rugzak. En 5 meter verder: 3 kleermakers in een semi-soutterain. Een van hen wuift me naar een krukje. Nieuw garen erop en een paar minuten later sta ik 1 manat armer en een gefixte rugzak weer buiten. Zonder een woord van de beste man. Zelfs de prijs gaf ie aan door 1 vinger op te steken.

Overal zitten parken, vol verzorgde bloemen en (soms wat schrale) bomen. In de avond wandelde ik nog even richtig 'gespleten berg' Ilan Dagh maar gaf na 2 a 3 km de moed op toen ie eigenlijk niet dichter bij kwam. Lekker in het park nog een uur gelezen en toen wat noodzakelijke slaap pakken.